اعتراضات سوریه از آغاز سیاسی نبود/ تعارض شدید جریانهای مخالف اسد

سرنگونی نظام دمشق تبعاتی درپی دارد که هیچیک ازکشورهای منطقه از آن استقبال نمی کند. به عنوان نمونه باید به این مسئله توجه داشت که هر گونه تحول سیاسی در سوریه به آوارگی صدها هزار نفر به لبنان منجر می شود.
 

متاسفانه برخی از جریانهای سیاسی در لبنان و سوریه اگر نظراتمان را درباره وقایع سوریه اعلام کنیم، ما را به حمایت از نظام اسد متهم می کنند. آنان که نظام اسد را مستبد می دانند خودشان در فعالیتهای سیاسی دچار استبداد هستند و نظر مخالف را قبول نمی کنند. این مشکل خطرناکی برای آنهاست.

 

وقتی ما در اظهارات و تحلیلهای خود بر لزوم رد دخالت خارجی از سوی مخالفان سوری تاکید می کنیم، این جریان با بدترین نوع توهینها پاسخ می دهد. در اینجا مسئله واضح و روشن است، اگر شما واقعا جریانهای ملی و مخالف هستید پس چرا علیه دخالت خارجی غرب موضع نمی گیرید.

به واقع در شرایط کنونی بشار اسد آمادگی بیشتری از خود برای شنیدن نظرات مخالف نشان داده است. وی موجبات برگزاری کنفرانسهایی را در دمشق (پایتخت سوریه) فراهم کرده است که در آن به صورت علنی از استبداد و فساد انتقاد شده است.

به عنوان یک فعال سیاسی تاکنون نتوانسته ام خود با مطالبات مخالفان سوری همراه شوم، چون تحرکات آنان دارای نقاط ابهامی است که هنوز رفع نشده است. مخالفان سوری در برخی موارد مواضع اشتباهی اتخاذ کردند که هنوز به تصحیح آن اقدام نکرده اند. ادعای اینکه مثلا ایران و حزب الله درسوریه نیرو دارند و از نظام اسد حمایت می کنند از سوی همین جریان مخالف مطرح شد، مسئله ای که واقعیت ندارد.
 

*آیا می توان کل تحولات اخیر سوریه را در تحرکات این جریانهای مخالف با کمک قدرتهای خارجی خلاصه کرد؟ جریانهای مردمی در اینجا چه نقش و خواسته ای دارند؟

- نمی توان این موضوع را کتمان کرد که مردم سوریه مطالبات مشروعی نیز دارند. باید به این مسئله اشاره کرد که اعتراضات سوریه از آغاز سیاسی نبود، بلکه مردم مطالباتی اجتماعی داشتند که به تدریج این مطالبات به فاز سیاسی وارد شد.

به عنوان نمونه برخی از تجار و بازرگانان سوری در صنعت ساخت تجهیزات خانگی به توافق امضا شده میان دمشق و آنکارا در زمینه واردات برخی کالاهای مشابه اعتراض داشتند و این مسئله را به رئیس جمهور سوریه انتقال دادند، اما وی با اشاره به روابط راهبردی دو جانبه از لغو این توافق سر باز زد.

در شهر درعا با کودکان سوری که شعارهایی را روی دیوارها نوشته بودند و با خانواده های آنها به شکل بدی برخورد شد، اما مقامات دمشق بلافاصله استاندار و مقام ارشد امنیتی درعا را برکنار کردند با وجود اینکه مسئول امنیتی درعا از نزدیکان اسد محسوب می شد.
 

در واقع اینها نمونه هایی ازمطالبات اجتماعی مردم سوریه است که از ابتدای اعتراضات وجود داشته و نمی توان آنها را سیاسی تلقی کرد. در شهر درعا که تحولات سوریه از آن آغاز شد مطالبات اجتماعی متعددی وجود داشته که دولت نیز توجهی به آنها نکرد و در شرایطی که اوضاع به سوی ناآرامی پیش برود این مطالبات به حد انفجار رسیده و وضعیت کشور را دچار مشکل می کند.
 

در واقع می توان گفت در تحولات اخیر سوریه مطالبات مردمی که در ابتدا کاملا جلوه اجتماعی داشت، سیاسی شد و تحولات به سوی تشدید ناآرامیها پیش رفت. مطالبات مخالفان تنوع زیادی دارد. برخی جریانهای مخالفان داخلی سوریه گفتگو با نظام اسد را قبول دارند و حتی با این مسئله که شخص اسد مسئولیت دوره انتقالی را دراین کشور بر عهده بگیرد مشکلی ندارند. در سوی مقابل برخی از جریانهای مخالف داخلی هر گونه گفتگو با نظام را رد کرده و بر سقوط اسد تاکید می کنند.

 

یکی از این جریانها که یکباره در صحنه تحولات ظاهر شد کمیته موسوم به "هماهنگی انقلاب سوریه" است. این گروه که اکثر آنها را جوانان تشکیل می دهند در شهرهای مختلف حضور دارند و خواست اصلی شان سقوط نظام اسد است. به نظر می رسد این کمیته ارتباطاتی با خارج از کشور دارد و به صورت سری و محرمانه از سوی آنان حمایت می شود. البته نمی خواهم به برخی جریانهای تندرو اشاره کنم که تنها به علت علوی بودن رئیس جمهور خواهان کنار رفتن وی هستند وهیچ برنامه ای برای آینده کشور نیز ارائه نمی دهند. برخی دیگراز جریانها نیز رو به تحرکات مسلحانه آورده اند وبا قاچاق سلاح از مرزهای لبنان که ما از آن اطلاع داریم همچنان به اقدامات خرابکارانه خود ادامه می دهند.
 

از سوی دیگر، جریانهای مخالف خارج از سوریه نیز دارای تعدد خواسته ها است. اخیرا جمعی از مخالفان سکولار نظام اسد در پاریس اعلام کردند که ما ارتباطی با جریان مخالف اسلامی که در ترکیه اعلام موجودیت کرده نداریم و مطالباتی متفاوت داریم.

سکولارها معتقدند ترکیه در نظر دارد با اجازه دادن به برگزاری نشستهای جریانهای اسلامی به ویژه اخوان المسلمین مقدمات حضور آنها را در قدرت در نظام جدید سوریه ایجاد کند و آنها با این مسئله مخالف هستند. در واقع جریانهای مخالف خارجی دارای اختلافات متعددی هستند که نمی توان یکپارچگی آنها را تصور کرد.